Page 49 - OMÜ Bülten 87

ve insanların hayatına bir şekilde dokunması gere- sarf ederseniz daha sonra vuku bulan birçok şeyi
kiyor. Dolayısıyla sözlü olarak telaffuz edilirken uy- çözümleme noktasında önemli bir beceriyi kazan-
gulamaya dönüşen bir yaşam biçimi ortaya çıkıyor. mış olursunuz.”
Bu aslında kültür olarak tanımladığımız kavram, yani
bir kültür oluşmaya başlıyor. Hangi kültürden bah- “Yaşadığımız sorunların çözümünün, söz konusu
sedersek bahsedelim bir kültürün mutlaka kendisi- kurucu metinlerin doğru ve defaatle okunmasına
ne özgü maddi-manevi değerleri ikame edecek bir bağlı olduğu kanaatindeyim”
yapıya bürünmesi gerekiyor. Yoksa kültürün varlığı
ve bu varlığını sürdürmesi mümkün değil. Bundan Kültürü ve medeniyeti inşa eden nedir sorusu üze-
ötürü dinin kurucu metinleri, beşer dünyasında tu- rinden de bu sürece odaklanan Rektör Ünal “Bütün
tunduğu yeri güçlendirebilmek için kültürünü oluş- bunlardan ortaya çıkan içtihattır. Bu metinler 2 aşa-
turmak zorunda ve buradaki en başat aktör de Hz. ma geçiriyor; biri vahiy, diğeri de inşa süreci, belki
Peygamber’dir.” şeklinde konuştu. buna transformasyon da demek gerekiyor. Burada
en önemli ve en değerli nokta, görüş oluşturmadır.
“Bir medeniyet, metin üretemiyorsa artık ölüme Şu ana kadar 3 dönemden bahsetmiştim; nasların
mahkûmdur”
inşai dönemi, arkasından bunların toplumda önce
kültürü ve sonrasında medeniyeti inşa etmesi, daha
Din, kültür ve medeniyetle ilgili metinlerin doğru an-
laşılmasının önemine işaret eden Rektör Ünal “Bu sonra da bu medeniyetin sürekliliğini sağlayacak
metinleri doğru anlamak ve sürdürülebilir kılmak yeni metinlerin oluşturulma dönemi. Peki ilahiyat
için söz konusu olguya ve bu olgunun kültür içeri- camiası bu sürecin neresinde? Günümüzde özellik-
sindeki biçimlenme şekline bakmalıyız. Örneğin, le takip edilen kültür politikaları nedeniyle bu süreç
Türk kültürü bir medeniyet oluşturuyor ve bizler bu zaman zaman bulandırılıyor ya da rota değiştiriyor.
medeniyetin çocuklarıyız. Bu kültürün arkasında da Malumunuz günümüzde en önemli mecra, sosyal
metinler var. Tabii bu süreci Budizm, Hinduizm gibi medya ki kişileri yönetme ve yönlendirme işlevine
farklı dinler için de düşünebiliriz. Eğer bir kültür me- sahip. Sosyal medyanın ürettiği, bizleri güdüleyen
tin üretmeyi bıraktıysa ya da bir medeniyet metin ve bağlayan belki de tek kavramı beğenidir. Yine
üretemiyorsa artık o medeniyet ‘ebter’dir, yani ölü- moda kavramı da insanları yönlendirebiliyor. Burada
me mahkûmdur, yok olacaktır. Metinleri, medeniyet vurgulamak istediğim nokta; bütün bu mecraların
üretir, ama metinler medeniyet ürettiği sürece ya- sizi güdüleyen sihirli kavramlara sahip olması. Bu
şama şansına sahiptir. Burada medeniyetin metin kavramların yahut bağlamların dışına çıkabilmek ve
üretmesi, kendi ömrünü uzatması anlamına geliyor.” özellikle ideolojik örgütlenmelerin etkisine girme-
sözlerine yer verdi. mek için olayları ve olguları analiz edebilmek adına
bulunduğumuz pozisyonun bir sorumluluğu var. İşte
“Rivayetlerin ihtilafı nimettir” bu hususta, bahsettiğim metinlerle ilgili bütüncül bir
bakış sorunu yaşıyoruz..” ifadelerini kullandı.
“Rivayetlerin ihtilafı nimettir” diyen OMÜ Rektörü,
konuşmasında rivayetlere dikkat çekerken deva- “İslam dünyasının en büyük sorunu, metin ve
mında şunları dile getirdi: “Ayetlerden bir sonraki söylem üretememektir”
halka rivayetlerdir. Rivayetlerin çelişik olmasını,
içinden çıkılamaz bir durum olarak değerlendirme- İslam dünyasının en temel sorununun metin ve söy-
meliyiz. Aksine bu çelişkiler; doğru okumayı, teem- lem üretememek olduğunu vurgulayan Rektör Ünal,
mül etmeyi (iyice, etraflıca düşünme) mümkün kılan, öğrencilere seslenerek şöyle hitap etti: “Dünyanın
en azından zihin kaçaklarına fırsat veren, doğruyu sorunlarına bir söylem ve çözüm üretemedik. Dola-
satır aralarında okumaya imkân sağlayan varlıklar- yısıyla üretilenlere tabi olup sürekli savunma pozis-
dır. Bu nedenle uydurma rivayetler de dâhil bütün yonunda kaldık. Aldığınız eğitim sizler için büyük bir
rivayetlerin kültürel bir değeri vardır. Özellikle arke-
oloji, antropoloji gibi alanlarda bir kültür çalışması fırsat. Hangi işi yaparsanız yapın bu metinleri oku-
yapacaksınız şu noktayı gözden kaçırmayın: Bu riva- mayı ve arkasından değerlendirmeyi ve nihayetinde
yetlerin her birinin kendine özgü bir yeri ve değeri bu metinlerden söylem üretmeyi becerebilmelisiniz
vardır. Bunu başta kabul etmek zorundasınız. Çün- çünkü siz ilahiyatçısınız. Sizden istirhamım; içinde
kü rivayetler kendi içerisinde üretilen metinlerdir. bulunduğunuz bu değerli vakti iyi değerlendirmeniz.
Dolayısıyla yola devam edebilmek için rivayetlerin Bilmediğinizin farkında olmanız da büyük bir erdem-
size gösterdiği ışığı kullanmak zorundasınız. Mana dir ama vâkıf olmadığınız alanlarda ahkâmda bulun-
ile rivayet mümkün müdür veya mefhum rivayeti duğunuzda su bulanmış demektir.”
mümkün müdür diye sorarsanız, evet mümkündür.
O zaman rivayetlerin kendi içerisindeki dönüşüm Konferansın sonunda Dekan Prof. Dr. Şahin, Rektör
ve billurlaşma sürecini kabul etmelisiniz. Dolayısıy- Ünal’a şükranlarını sunarak buket takdim etti. Ardın-
la rivayetlerin orijini yahut bunların tamamının inşa dan Rektör Ünal, İlahiyat Fakültesinin bazı bölümle- OMÜBÜLTEN Ocak-Nisan 2022
ettiği algı sizler için değerlidir ve buna ulaşmalısınız. rini Dekan Şahin ile Dekan Yardımcıları Doç. Dr. De- Sayı 87
Bunu şöyle düşünün; bir resmi oluşturmada bir çaba mir ve Dr. Öğr. Üyesi Özüdoğru eşliğinde ziyaret etti.
47