Gökhan Çetin - Sinan Akdoğan - Barış Yavan - Nilüfer Yiğit
"İstiklal Marşı ve Mehmed Akif Ersoy Sempozyumu"; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop’un onursal başkanlığında Ondokuz Mayıs Üniversitesinde (OMÜ) başladı. İstiklal Şairi Mehmet Akif Ersoy’un 85. ölüm yıl dönümünde 2 gün sürecek sempozyumun açılış konferansını TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop verdi.
OMÜ Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen sempozyuma ayrıca; Samsun Valisi Doç. Dr. Zülkif Dağlı, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Samsun Milletvekili Çiğdem Karaaslan, AK Parti Samsun Milletvekilleri Yusuf Ziya Yılmaz, Fuat Köktaş, Orhan Kırcalı, CHP Samsun Milletvekili Kemal Zeybek, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir, Samsun Cumhuriyet Başsavcısı Mehmet Sabri Kılıç, OMÜ Rektörü Prof. Dr. Yavuz Ünal, protokol üyeleri, davetliler, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Programın onur konuğu TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, “İstiklal Marşı ve Mehmed Akif Ersoy Sempozyumu"nda yaptığı konuşmada Mehmed Akif Ersoy'un 27 Aralık 1936'da ebediyete intikal ettiğini hatırlatarak Asım'ın neslinin, büyük şairine vefat ettiği gün gibi bugün de sahip çıktığını, gelecekte de onun değerini bilmeye devam edeceğini söyledi.
Mehmed Akif Ersoy'un derin tevazu sahibi olduğunu, unutulup gitmeyi peşinen kabullense de her an anıldığını ifade eden Şentop "Ulusal ve uluslararası spor yarışlarında, 100 yıldır her okulda, her resmî törende aynı heyecan ve şerefle onun mısralarını terennüm ediyoruz. Unutmak bir yana, neredeyse onu her gün hayatımızın tam içinde, tam ortasında yaşatıyoruz." diye konuştu.
"Bizzat teklifini hazırladığım ve ilk imza ile sunduğum 2021'in İstiklal Marşı yılı olması talebimiz TBMM Genel Kurulunda ittifakla, ortak bir kararla kabul edilerek bu yıl, İstiklal Marşı yılı olarak kanun ile ilan edildi" diyen Şentop, TBMM Başkanlığı olarak İstiklal Şairi'ne yönelik yaptıkları çalışmaları "Hürriyet ve istiklal aşkımızın tercümanı olan İstiklal Marşı'mıza ve onun şairi merhum Mehmed Akif Ersoy'a karşı duyduğumuz minnet ve muhabbeti ifade etme amacıyla yurt içinde ve yurt dışında düzenlenen etkinliklerde 7'den 70'e bütün milletimizin İstiklal Marşı sevgisinde kenetlenmesine şahit olduk. Milletimizin varlık ve tam bağımsızlık mücadelesinin sembolü olan İstiklal Marşı Şairi Mehmed Akif Ersoy'u; il, ilçe ve köylerde düzenlenen törenler, sergiler, paneller, sempozyumlar, şiir yarışmaları, kısa filmler ve özel birçok programla anmaya çalıştık. İstiklal Marşı'mızın kabul edilişinin 100. yılı vesilesiyle düzenlenen bu programlar, bir asır önce millî birlik ve beraberlik anlayışıyla şaha kalkan milletimizin sahip olduğu kültürel kodları gelecek nesillere aktarmak bakımından çok büyük bir kıymeti haizdir." sözleriyle özetledi.
Başkan Şentop, 2021 yılının son 100. yıl İstiklal Marşı programını Millî Mücadele meşalesinin yakıldığı Samsun'da yaptıklarını belirterek "Farklı yönleri ve bakış açılarıyla ele alacağınız millî marşımız ve Mehmed Akif ile ilgili katkılar, sunacağınız yeni değerlendirme ve bilgiler için her birinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum." şeklinde konuştu.
İstiklal Marşı'nın; Millî Mücadele devam ederken ordunun heyecanını yükseltmek, millî birlik ve beraberlik ruhu içinde topyekûn vatan sathını harekete geçirmek arzusuyla bizzat Meclisin açtığı yarışma neticesinde kabul edildiğine atıfta bulunan Mustafa Şentop, yarışma dönemindeki atmosferi ve Mehmed Akif Ersoy'un İstiklal Marşı'nı yazdığı süreci anlattı.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün de İstiklal Marşı'nın kabulünden sonraki "Bu marş bizim inkılabımızın ruhunu anlatır. İstiklal Marşı'nda, davamızı anlatması bakımından büyük manası olan mısralar vardır. En beğendiğim yeri şu mısralardır: Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyet/Hakkıdır Hakk'a tapan milletimin istiklal" sözlerini anımsatan Şentop, devamında "İstiklal Marşı; Mehmed Akif Ersoy'un ordumuza ithaf ettiği, milletimizin topyekûn bütün fertlerinin aynı şevk ve heyecanla terennüm ettiği, esasen şiir ve marş hüviyetinin de dışında kalan bir metindir. Bestesi kendi içinde mevcuttur. Söz ile sözlerinin gücünü yükselten güçlü vurgular, onu şiirden marş havasına taşır. İstiklal Marşı'mızdaki büyük ifade gücü, Millî Mücadele sırasında insanımızda ortaya çıkan büyük ve gizli enerjinin coşkun hâlidir. Tıpkı Çanakkale Savaşı'nda yüzlerce kiloluk mermiyi sırtında taşıyan Seyit Onbaşı'nın savaştan sonra aynı mermiyi kaldırmaya teşebbüs ettiğinde bunu başaramaması gibi. Savaş meydanında iman dolu azimle devleşen insanımızın yapma ve söyleme enerjisinin taşma hâlidir. Kimileri bunu vecd hâli, kimileri iman gücü olarak tarif etse de biliriz ki yok edilmeye çalışılan bu milletin küllerinden doğduğu İstiklal Harbi'nin yüceliği kadar onun destanı olan marşı da çok büyük bir şiirdir. Şüphesiz bu marş, milletimizin her bir ferdinin ortak metnidir ve bizi millet yapan temel bileşenimizdir.” değerlendirmesinde bulundu.
İstiklal Marşı'nın, Türkiye Cumhuriyeti devletinin üzerinde kurulduğu kadim toprakların savaşta tekrar vatan yapılmasının belgesi olduğunu ifade eden Şentop "Marşımız, milletimizin ve vatanımızın dizelere dökülmüş tapusudur. Tam bağımsız bir millet ve devlet olarak var olma irademizin toplumsal sözleşmesidir. Devletin ve anayasanın tek ideolojisidir. Sözden dokunmuş bayrağımızdır. Ölümsüz mısraların sahibi Mehmed Akif Ersoy, yaşadığı dönemde de günümüzde de bu milletin birlik ve beraberliğinin sembolüdür.” diye konuştu.
Başkan Şentop’a katılımlarından dolayı şükranlarını sunan Rektör Prof. Dr. Yavuz Ünal da konuşmasında “Türkiye’nin en köklü üniversiteleri arasında yer alan OMÜ, 1975 yılında kuruldu. Geçen zaman içerisinde gelişerek 19 fakülte, 2 enstitü, 1 yüksekokul ve 12 meslek yüksekokuluyla eğitim ve araştırma geliştirme (AR-GE) üssü hâline gelmiştir. Bugün 120 ülkeden 5 bin 500 uluslararası öğrencisiyle birlikte toplamda 52 bin öğrencisi, 2 bin 557 akademik ve 3 bin 957 idari personeliyle bölgenin en önemli aktörüdür. Değişen dünyada Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki ülkemiz, uslu çocuk rolüyle kendisine gösterilen yere oturmayı kabul etmemiş, aksine hem oyunları bozan hem de adil temsille hakkı yücelten onurlu bir duruş sergilemiştir. Dolayısıyla sadece kendi vatandaşları için değil, aynı zamanda dünyadaki mazlum ve mağdurların da ümidi olmuştur.” sözlerine yer verdi.
Ülkemizin oluşturduğu bu dinamik bağlamda üniversitelerin kendi bölgelerindeki misyonlarını gözden geçirip, imkânlarını zorlayarak aktif rol almak zorunda olduklarını vurgulayan Rektör Ünal, şöyle konuştu: “Bu bilinçle biz OMÜ olarak eğitim, AR-GE ve topluma hizmet olmak üzere 3 temel parametrede revizyon çalışması başlattık. Hedeflerimizi netleştirdik ve sonuç alabilmek için mensuplarımız arasında çatışmasızlık ilan ettik. Adaleti esas aldık ve ufuk kaynaşmasını temin edebilecek stratejik adımlar attık. Dolayısıyla öncelikle revize edilen OMÜ’de eğitim ve laboratuvar altyapısı yenilendi. Sanayicilerimiz ile doğrudan iletişimin önü açıldı. Toplumun diğer unsurlarıyla misyon odaklı birliktelikler tesis edildi.”
OMÜ’nün, eğitimde geleceğin teknolojisini üretmeyi ve istihdam alanlarının beklentisini fazlasıyla karşılayacak nesiller yetiştirmeyi hedef olarak belirlediğinin altını çizen Prof. Dr. Ünal: “Bunu gerçekleştirmek için programlarımızın çıktılarını yeniledik. Müfredatımız ile ölçme ve değerlendirme sistemini de güncelledik. OMÜ’nün yapacağı araştırmalarda katma değeri yüksek ürünleri elde etmeyi, dolayısıyla ülkemizin gücüne katkı sağlamayı amaçladık. Bu nedenle AR-GE’yi öncelikli alan olarak belirledik ve bütçesini tam 5 kat arttırdık. Bölgemize katkı sağlayacak temaları belirleyip öncelikli alan ilan etmek suretiyle potansiyelimizi harekete geçirdik. Sonuç olarak bir önceki yıla oranla proje sayımızı yaklaşık olarak yüzde 50 arttırdık. Saygıdeğer Başkanım, muhatabımız olan genç nesli, geleceğimizin teminatı olarak görüyoruz. Onları nitelikli eğitimle donatarak tarihine saygılı, değerlerine duyarlı ve sosyal sorumluluk sahibi bireyler olarak yetiştirmeyi arzulamaktayız. Bu vizyonla çok yönlü faaliyetlerini sürdüren OMÜ, Eylül 2021’de kalitesini ispatlayarak Yükseköğretim Kalite Kurulundan (YÖKAK) Kurumsal Akreditasyon Belgesi’ni almış ve Aralık 2021’de ise TÜBİTAK Girişimci Üniversiteler Listesi’ne girmiştir. 57 ülkede yüz yüze sınav yapacak yetenekte olan OMÜ, yeşil üniversite, engelsiz üniversite, yetkin kütüphane sahibi gibi birçok unvanın da sahibidir.” bilgisini paylaştı.
Sempozyuma dair düşünce ve izlenimlerini aktaran Rektör Ünal “Mehmed Akif Ersoy gibi, zincirin geçmiş ile gelecek arasındaki en önemli halkasının bilinmesi ve anlaşılması; doğru yerde durmayı önemseyen şahsiyetli nesiller yetiştirmeye vesile olacaktır. Zira o; cephe gerisinde, yorgun ve yoksul milletimizde sosyal duyarlılık oluşturmak, ümitleri diri tutmak, güçleri birleştirmek, bunu yaparken de yeniden inşayı mümkün kılacak öz eleştiri becerisini geliştirmek gibi zor bir misyonun sahibidir. Bu nedenle sempozyumu önemsiyoruz ve ayrıca sempozyumun TBMM himayelerinde olması ise bizim için ayrı bir onurdur” diyerek konuşmasını tamamladı.
Konuşmasına “Sayın Başkanım öncelikle Samsun’umuza, 19 Mayıs’ın ve ilkadımın şehrine hoş geldiniz, sefalar getirdiniz” diyerek başlayan Samsun Valisi Doç. Dr. Zülkif Dağlı ise 2021’in Cumhurbaşkanlığınca Mehmet Akif Ersoy ve İstiklal Marşı yılı olarak ilan edildiğini hatırlatarak “Bu yılın son haftasında böylesine önemli bir etkinliğe ev sahipliği yapmaktan gerçekten gurur duyuyoruz. 2 gün boyunca dopdolu, birbirinden derin ilmî çalışmalar ve bildiriler sunulacak. Dolayısıyla sempozyumumuzun hayırlara vesile olmasını diliyorum.” dedi.
İstiklal Şairi Mehmet Akif’in özellikleri ve meziyetlerine değinen Vali Zülkif Dağlı, devamında “Tabii Mehmed Akif Ersoy bir vakıf insanıydı. Bildiğiniz gibi 3 tür sadaka-i cariye (hayrı, sevabı daimî olan işler) var, Mehmed Akif Ersoy da bunlardan ilmini, milliyetçiliğini, maneviyatını, bayrak sevgisini, şiirlerini, Asım’ın neslini ve kültürünü bizlere bıraktı, bunlar en önemli sadaka-i cariyedir.” diye konuştu.
Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı ve OMÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Selçuk Çıkla ise “2021 yılı, İstiklal Marşı’nın kabulünün 100. yılı münasebetiyle Cumhurbaşkanlığımız tarafından 'Mehmed Akif Ersoy ve İstiklal Marşı Yılı' ilan edilmiştir. Bu vesileyle ülkemizin dört bir köşesinde çok fazla etkinlik düzenlendi. Bugün burada başlayan Mehmed Akif Ersoy ve İstiklal Marşı Sempozyumu bu yılın son etkinliklerinden biri olacak.” açıklamasında bulundu.
Bugün Mehmed Akif Ersoy’un vefatının 85. yıl dönümü olduğunu belirten Prof. Dr. Çıkla, “Adından da anlaşılacağı gibi sempozyumun 2 temel konusu var: İstiklal Marşı ve Mehmed Akif Ersoy. Bu 2 konuya bakışımı şu 2 soruya vereceğim cevaplarla ifade etmek isterim. İstiklal Marşı’mız nasıl bir metindir ve İstiklal Marşı’nın şairi nasıl bir kişidir? Her büyük milletin yaşatıcı değerleri vardır. İşte Mehmed Akif Ersoy, bizi bugünlere kadar yaşatan ve bugünden sonra da kıyamete kadar yaşatacak değerleri İstiklal Marşı’na yerleştirmiştir. İstiklal Marşı’ndaki yaşatıcı değerler; hak, millet, vatan, din, iman, istiklal, bayrak ve şehadettir. Bunlar bizim kök değerlerimizdir. Bu kök değerlerimiz aynı zamanda gök değerlerimizdir. Bunlar köklerimiz ile göklerimiz arasındaki irtibatı sağlar. İstiklal Marşı’mız manevi kimlik belgemizdir. Ruh iklimimizin haritasıdır. Kendi gök kıblemizdir. Köklerimizin temelleri de ondadır. Kılavuz metinlerimizden biridir. Yol göstericidir. Aynı zamanda zemin metinlerimizden biridir. İçerdiği değerler bakımından kurucudur, koruyucudur, kuşatıcıdır, kurtarıcıdır.” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Çıkla, konuşmasında İstiklal Marşı Şairi'nin nasıl bir kişi olduğunu ise şu sözlerle tanımladı: “Mehmet Akif’i en sade ifadeyle örnek bir şahsiyet olarak nitelendirebiliriz. Yazdıklarıyla bizi hakka ve hakikate çağırdı. Her zaman ve her zeminde hakkı tutup kaldıran ve her türlü yanlışla savaşan bir kişiydi. Yalansız ve dolansız bir mümindi. Zalime düşman, mazluma dosttu, adildi, cömertti ve imanlıydı. Ahlaklı ve fedakârdı. Onu birçok güzel vasıflarla nitelendirmek de mümkündür. Mehmed Akif Ersoy, son yüzyılın örnek şahsiyetlerinden biridir. Umarım bizler, onu doğru anlar ve anlatırız.”
Sempozyum sonunda Rektör Ünal, OMÜ öğretim üyesi Doç. Dr. Tamer Arslan tarafından çizilen Şentop’a ait tabloyu TBMM Başkanı’na takdim etti. TBMM Başkanı ise Rektör Ünal’a OMÜ Kütüphanesi’nde yer alması için Mehmet Akif Ersoy’un külliyatını içeren çalışmaları hediye etti. Şentop, programın ardından OMÜ Rektörü Prof. Dr. Yavuz Ünal’ı makamında ziyaret ederek OMÜ Şeref Defteri'ni imzaladı.
Sempozyumda 25 bilim insanı 2 gün boyunca 8 oturumda İstiklal Marşı ve Mehmed Akif Ersoy’u konuşacak ve bildirilerini sunacak. Sempozyumun ikinci günü etkinlikleri ise Samsun Büyükşehir Belediyesi Atakum Sanat Merkezi’nde devam edecek.
Sempozyumun programına ve ayrıntılarına https://istiklalinsairi.omu.edu.tr/tr adresinden ulaşabilirsiniz.
DİNLE