Ondokuz Mayıs Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi, Cumhuriyet’in ilanının 94. yıl dönümü nedeniyle Eğitim Fakültesi Konferans Salonu'nda "Cumhuriyet'e Giden Yol" konulu bir konferans düzenledi.
Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Aydın'ın konuşmacı olarak yer aldığı konferansa; Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dursun Ali Akbulut, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürü ve İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Rıza Karagöz, Rektör Danışmanı Doç. Dr. Murat Terzi, akademisyenler ve çok sayıda öğrenci katıldı.
Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve canlarını bu vatan için feda etmiş tüm şehitler için yapılan saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın söylenmesiyle başlayan konferansta, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Aydın, cumhuriyetin kelime anlamı ile Osmanlı'nın çöküşünden Cumhuriyet’in ilan edilmesine kadar yaşanan tarihsel süreç hakkında bilgiler paylaştı.
Cumhuriyeti devletin idare şekli olarak tanımlayan Yrd. Doç. Dr. Aydın, "Cumhuriyet ve demokrasi kavramı genellikle karıştırılıyor. Benzer kavramlar olsalar da ayrı şeyleri ifade ediyor. Cumhuriyet halkın idaresi, demokrasi ise halkın yönetimi anlamına geliyor. Cumhuriyet idaresinde esas olan devlet başkanının seçimle iş başına gelmesidir. Oysa demokrasi, İngiltere gibi meşruti monarşiyle yönetilen devletlerde de olabilir. Ayrıca Suriye ve Irak'ta olduğu gibi her cumhuriyet idaresinde de demokrasi olmayabilir. Cumhuriyet idaresi demokrasiye zemin hazırlar ama sonuç demokrasi olmayabilir." dedi.
Osmanlı'nın son dönemlerinde, Avrupa'da ortaya çıkan "millet hâkimiyeti, kanun üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı" gibi kavramlardan hissedilir derecede etkilenildiğini kaydeden Mehmet Aydın, "Ancak Osmanlı aydınlarının aklında cumhuriyet gibi bir kavram yoktu. Onlar, hürriyet ve demokrasinin meşruti monarşi ile hayata geçebileceğini düşünüyordu. Cumhuriyet fikrini Atatürk ortaya çıkarmıştır." diye konuştu.
Mondoros Mütarekesi ile başlayan işgallere karşı gösterilen direnişten 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet’in ilan edilmesine kadar geçen süreci özetleyen Aydın, şunları söyledi: "Türkiye Cumhuriyeti, Anadolu Türklüğünün kendi canı kanı pahasına kurduğu son devlettir. Dileğimiz bu devletin bağımsızlığını, şerefi ve haysiyetini koruyarak ilelebet yaşamasıdır. Cumhuriyet her türlü siyasi düşüncenin, ideolojinin üstünde ortak bir değerdir. Millî birliğimiz için önemlidir. Cumhuriyetimizi kuran ve bize emanet eden başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve şehitleri saygı, minnet ve şükranla anıyorum."
Verdiği bilgiler için Yrd. Doç. Dr. Mehmet Aydın'a teşekkür eden Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürü Prof. Dr. Rıza Karagöz de merkez olarak etkinliklerinin devam edeceğini duyurdu. Prof. Dr. Rıza Karagöz, 10 Kasım Atatürk'ün ölüm yıl dönümünde de Atatürk'ü anmak için de bir program düzenleyeceklerini sözlerine ekledi.
HABER : Çiğdem ÜNALDI
FOTOĞRAFLAR : Sinan AKDOĞAN
DİNLE