Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulamaları Merkezi tarafından 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı etkinlikleri kapsamında “İmparatorluktan Cumhuriyete Dönüşüm” konulu bir panel düzenlendi.
Eğitim Fakültesi Konferans Salonunda gerçekleşen panele; Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Selim Eren, Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hamza Çalışıcı, Yabancı Diller Yüksek Okulu Müdürü Doç. Dr. Emrah Ekmekçi, Bafra Turizm Meslek Yüksekokulu Müdürü Doç. Dr. Seyfullah Gül, akademisyenler ile çok sayıda öğrenci katıldı.
Merkez Müdürü Prof. Dr. Kaya Tuncer Çağlayan yaptığı açılış konuşmasında Türkiye Cumhuriyeti’nin 99. Yıl Dönümünü kutlayarak Cumhuriyetin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarına şükranlarını dile getirdi. Prof. Dr. Çağlayan, Cumhuriyetin 100. yıl kutlamalarında ise Merkez olarak büyük etkinlikleri Rektörlüğün destekleri ile gerçekleştirmeyi amaçladıklarını da sözlerine ekleyerek konuşmasını tamamladı.
“Türkiye Cumhuriyeti tabii bir Milli Devlet olarak Atatürk önderliğinde kuruldu”
Panelin ilk konuşmacısı olan İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nedim İpek, Osmanlı Devleti’nin çöküş sürecinde dünyada imparatorlukların genel olarak yapılarında bir dönüşüm olduğunu, sanayi inkılabının gelişmesiyle sosyal yapıdaki gelişme ve değişimlerin siyasal rejim değişikliğini tetiklediğini ve bunun sonucunda Ulus Devletlerin ortaya çıktığını vurguladı. Ancak güçlü devletlerin kendi yapılarını koruma mücadelesi verirken Balkanlarda Osmanlı Devleti’ne karşı ulus devlet formlarını teşvik ettiklerini; yapay ulus devletlerin kuruluşuna ön ayak olduklarını Millî Mücadele ile Batılı Devletlerin yapay ulus devlet dayatmasına karşı bir direnişin ortaya konulduğunu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin tabii bir Milli Devlet olarak Atatürk önderliğinde kurulduğunu söyledi.
“Temel insan haklarını merkeze alan bir anayasal Cumhuriyet hayata geçirildi”
İkinci konuşmacı Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulamaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kaya Tuncer Çağlayan ise Atatürk’ün önderliğinde Cumhuriyetin bir sivil rejim olarak kurulduğunu, demokratik siyasal rejimin Amasya Genelgesi’nden itibaren Milli İrade vurgusu Türk Milleti’nin zihinsel dönüşümün gerçekleştirildiğini söyleyerek Müdafaa-ı Hukuk Cemiyetlerinin Demokratik kültürü yerleştirme araçları olarak kullanıldığını belirtti. Çağlayan, Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin Ziya Gökalp’in dile getirdiği Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak, temellerine oturttuğunu söylemenin mümkün olduğunu, devletin adının resmi dilinin ve kurumlarının başına Türk vurgusu yapılırken diğer taraftan Diyanet İşleri Başkanlığı, Türkçe meal ve tefsir uygulamaları, ilk İlahiyat Fakültesinin ve İmam Hatiplerinin açılması, Gayr-i Müslimlerin mübadele ile Yunanistan’a gönderilmesi ve Yunanistan’dan Müslümanların getirilmesi gibi politikalarla Türk toplumunun Müslüman ağırlığının artırıldığına dikkat çekti. Prof. Dr. Çağlayan son olarak, çağdaşlaşma ile de modern sosyal ve kültürel inkılapların yapıldığını, kadın erkek eşitliği gibi temel insan haklarını merkeze alan bir anayasal cumhuriyetin hayata geçirildiğini ifade etti.
Panel, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Selim Eren’in konuşmacılara teşekkür etmesi ile sona erdi.